Partners

We hopen dat deze lijst snel zal groeien. Want kalfjes bij de koe houden, is een taak van de hele maatschappij. Lees hieronder meer over de samenwerking met: 

1. Beter Leven Keurmerk
2. Stichting Demeter
3. Eyes on Animals
4. EerlijkeKaas.nl 
5. Ecofields
6. WUR
7. Van Hall Larenstein

1. Beter Leven Keurmerk

Het is beter voor het welzijn van de koe en het kalf om ze bij elkaar te laten, en het past bij het natuurlijke gedrag van runderen. Het past dus bij de uitgangspunten van de 3 sterren van het Beter Leven keurmerk, namelijk een diergericht ontworpen huisvesting.

Op termijn is de Dierenbescherming dan ook van plan om in de criteria van het Beter Leven keurmerk met 3 sterren een module op te nemen om kalveren bij de koe te laten. Het is nu nog niet haalbaar om het te verplichten, maar we denken dat dit zeker een steeds groter onderdeel gaat worden van de toekomstige melkveehouderij.

Het uitgangspunt zal zijn dat het welzijn van koe en kalf gewaarborgd is, maar ook dat de criteria toepasbaar zijn in verschillende typen huisvestingssystemen en realiseerbaar voor boeren. Ook moeten ze controleerbaar zijn.

Samenwerking

Wij werken samen met melkveehouders om een module met criteria te ontwikkelen voor koe-kalf contact. Het is een ingewikkeld proces waarbij meerdere partijen in de keten moeten samenwerken. Er moeten voldoende boeren zijn die het systeem kunnen en willen aanpassen en er moet afzet zijn voor de kalveren van ouder dan 3 maanden. Dit is een andere manier van werken en er moeten aanpassingen aan de stal worden gedaan. Het zal kleinschalig beginnen met boeren die al kalveren bij de koe houden en waar we van kunnen leren en dan stapsgewijs opgebouwd worden.

Voor de stierkalveren en de vaarskalveren die niet worden aangehouden op het melkveebedrijf, is er nog geen keten die deze dieren wil afmesten. Ook moet er een meerprijs in de markt worden gerealiseerd. Daarvoor moet een keten worden ontwikkeld om de meer dan 3 maanden oude kalveren elders af te mesten en te vermarkten.

Maatschappij

Kalveren bij de koe houden is dus een opgave voor de hele maatschappij, van boer tot bord. We hopen natuurlijk dat vanuit Den Haag er veel hulp komt om de Wet Dieren na te leven: hulp voor boeren en hulp met betere afzetkanalen.

Uiteindelijk zal het iedereen kansen bieden: kans voor een beter leven voor de dieren, en kans voor boeren om een meerprijs in de markt te realiseren.

2. Demeter Keurmerk

Demeter stelt momenteel geen eis dat kalfjes bij de koe moeten blijven, wel is een norm dat kalfjes minimaal 3 maanden bedrijfseigen melk krijgen en dus geen (biologische) poedermelk. Zo’n 20% van de boeren kiezen er voor om de kalveren bij de koe te laten lopen.

Of een boer hiertoe overgaat, heeft met zeer veel factoren te maken: het type stal, het weideareaal en het diermanagement van de boer. Een andere Demeter-norm is dat kalveren vanaf 7 dagen oud in groepsverband moeten worden gehouden. Uitgangspunt bij Demeter is dat de dieren zich naar hun aard kunnen bewegen.

Samen met de maatschappij

Sinds een maatschappelijke discussie in 2016 over de directe scheiding van koe en kalf, staat het onderwerp ook weer ter sprake bij Stichting Demeter wat leidde tot een onderzoek onder onze boeren. Hoewel veel biodynamische melkveehouders graag aan de slag zouden willen, blijven er hobbels op de weg zoals afzetkanalen. Kalfjes bij de koe houden zien wij als zeer wenselijk, maar zien wij als een gezamenlijke opgave voor boer, overheid, winkel en consument.

Voor een verplichting is het dus nog te vroeg. We zien dat zeer welwillende boeren tegen wezenlijke problemen oplopen als ze koe en kalf bij elkaar laten. Tegelijkertijd zien we dat er ook telkens nieuwe initiatieven en pogingen worden gedaan. Het vraagt tijd en begeleiding om tot een goed draagvlak voor een nieuwe norm te komen. We willen met het vraagstuk rondom kalf bij de koe ook het afmesten van stiertjes oplossen en dit in samenspel met de belangrijkste afnemers.

Individualiteit

De normen zullen rekening moeten houden met bedrijfseigenheid en individualiteit (juist een kracht bij BD landbouw, waar ook veel zorgbedrijven zijn aangesloten die bv extra risico’s lopen bij verwilderde kalveren). Het zal in eerste instantie eerder gaan om inspanningsverplichtingen die het welzijn van koe, kalf en stier ten goede zullen komen.

3. Eyes on Animals

Eyes on Animals geeft trainingen aan boeren, slachters en transporteurs op het gebied van dierenwelzijn. Momenteel werken zij ook samen met Dierenbescherming en Corné Ansems aan Beter Leven criteria. We hopen dat ze ook nieuwe boeren gaan begeleiden in het leertraject. 

4. EerlijkeKaas.nl

EerlijkeKaas.nl is begonnen als initiatief van caring farmer Johannes Regelink. Hij zoekt met kalf-bij-koe boeren naar verzuivelaars. EerlijkeKaas.nl is een landelijk online verkoopkanaal die werkt met boeren die duurzaam vee houden of in transitie zijn. De kaas die ambachtelijk wordt bereid wordt bezorgd direct aan de deur, in de brievenbus. Op dit moment worden er plannen ontwikkeld om kalf-bij-koe kaas en kalfsvlees van deze boerderijen toe te voegen. 

We maken ons allemaal zorgen om de aarde. EerlijkeKaas.nl biedt boeren een perspectief door boeren een eerlijke prijs te betalen voor eerlijke kaas. zij krijgen dan ruimte om zich te focussen op dierenwelzijn, meer biodiversiteit op het bedrijf en kunnen daarbij zorgen voor lokale voerteelt met eigen natuurmest. De overstap naar natuurlijke landbouw kost veel tijd, geld en energie. Het vraagt om lef, ondernemerschap en doorzettingsvermogen. Het helpt als we de krachten bundelen en samen aan de slag gaan.

Met een kaasabonnement kan met genieten van authentieke kazen van Hollandse bodem, van maar liefst 7 verschillende boerderijen. Kijk op: Eerlijke.Kaas.nl

5. Ecofields, Bart Boon

Ecofields is de enige biologische kalverhouder in Nederland. Hij ontvangt kalveren van biologische melkveebedrijven die de melkveehouder niet wil aanhouden als melkkoe, dat zijn zowel stierkalfjes als vaarskalfjes. Over het algemeen zijn deze 2-3 weken oud. Ze krijgen tot ongeveer 10 weken melk, en gaan geleidelijk over op een dieet van mais, grassen, erwten etc. Ze lopen vanaf 3 maanden buiten als het weer het toelaat. Ze blijven in leeftijdsgroepen van 70-80 kalveren bij Ecofields tot ze een maand of 11-12 zijn, en gaan dan naar de slachterij op locatie. Het rosé kalfsvlees van Ecofields vindt de weg vooral naar horeca en biologische slagers.

Van boerderij Ruimzicht krijgt Ecofields ook kalveren die 4 weken oud zijn, en 3 weken bij de moeder hebben gedronken. Dat gaat erg goed. Deze kalveren komen rondom de zelfde periode omdat Ruimzicht een voorjaarsafkalvende kudde heeft. Kalveren van één maand oud hebben een goede weerstand van hun moeder meegekregen. Bij Ecofields krijgen ze nog melk en daar worden ze langzaam gewend aan ruwvoer en gras.

In het verleden – na de MKZ crisis – heeft Ecofields ook geprobeerd om kalveren van 3 maanden oud te ontvangen en af te mesten. Dit ging niet goed destijds. Als ze 3 maanden oud zijn en bij de moeder hebben gedronken, zijn ze wel gezond en van de melk af, maar kunnen nog niet goed genoeg ruwvoer opnemen. Ze zitten in een overgangsfase waardoor hun weerstand wat lager is. De verhuizing naar de kalverhouderij waar ze dan kalveren van allerlei boerderijen tegenkomen, ieder met hun eigen bacteriën, zorgt dan voor problemen.

In diezelfde tijd is er ook geëxperimenteerd om kalveren aan te houden op het moeder-melkveebedrijf en daar vet te mesten. Ook daar heeft Bart Boon geen goede ervaring mee. Het scheelt een vervoersbeweging en verhuizing voor de kalveren, en dat is positief. Maar voor sommige melkveehouders is het kalf echt bijzaak en is er te weinig aandacht voor. Bij anderen is er wel genoeg aandacht, maar om een kalf af te mesten en gezond te houden én nog wat aan het vlees te kunnen hebben na 8 maanden, is een goed rantsoen enorm belangrijk. Bij een kalverhouder zitten leeftijdsgenoten die allemaal dezelfde behoefte hebben bij elkaar en kan je daaraan voldoen. Voor een melkveehouder die te weinig kalveren houdt om ze in leeftijdsgroepen te scheiden, lukt het niet om elk kalf het juiste rantsoen te geven. En magere kalveren afleveren waarvan het vlees niet gewenst is, past ook niet bij de kringloopgedachte.

Het beste volgens Bart: de dieren die niet worden aangehouden als melkkoe, na 4 weken zogen spenen en dan naar de kalverhouderij. De vraag naar biologisch kalfsvlees groeit langzaam, hier zou meer aandacht voor moeten zijn. 

WUR

Samen met de WUR willen we onafhankelijk onderzoek doen naar het welzijn van kalveren en het opzetten van een nieuwe kalverketen voor stierkalveren. We zoeken hiervoor naar fondsen of subsidies. 

Van Hall Larenstein

Via Van Hall Larenstein deed een studente zeer nuttig onderzoek naar huisvesting bij kalf-bij-koe boerderijen. Samen gaan we kijken of we dit onderwerp ook hoger op de agenda bij het agrarisch onderwijs kunnen krijgen.