Dirk Gravesteyn over kalfjes bij de koe

Dirk geeft aan dat zijn vader al de kalfjes bij de koe hield. Toen was er echter een hele andere bedrijfsvoering. Er werd geen enkel kalfje aangehouden. Alle kalfjes konden twee weken tot twintig dagen vrij drinken en werden dan verkocht. Toen Dirk in eerste instantie kalfjes aan ging houden was hij van plan om de kalfjes wel vroeg van de moeder te scheiden. Binnen een maand was hij dat alweer zat. Er zijn toen zo’n tien kalfjes met de fles en de emmer opgevoed voor hij weer is omgeschakeld naar kalfjes bij de koe. “Als je gewend bent dat het vanzelf gaat is de omschakeling naar een gangbare manier van kalfjes houden heel vreemd.”

Afkalven

De koeien kalven in principe af op de boerderij. Na een dag met het kalf mogen ze dan weer naar buiten, met de andere koeien de wei in. De kalfjes worden in principe niet met de emmer of met de fles gevoerd. Eventueel krijgen ze in het eerste uur een flesje biest, maar als ze de uier eenmaal gevonden hebben niet meer. “Ze moeten naar de uier, niet naar mij”

Zowel de vaars- als stierkalfjes mogen met de moeder mee de wei in. De stierkalfjes krijgen daarbij wel al een riempje om. Als ze dan twee weken later weer gevangen moeten worden gaat dat een stuk makkelijker. De stierkalfjes verlaten het bedrijf na twee weken. De vaarskalfjes mogen 3 maanden blijven. In de winter staan de kalfjes wel deels gescheiden van de grote koeien, anders kunnen ze in de knel komen tussen de grote koeien.

Melken

In principe gaan alle koeien met kalfje gewoon door de weidewagen heen. De pleegmoeders die meerdere kalfjes bij zich hebben hoeven niet gemolken te worden, daarbij laat hij de kalfjes lekker de uier leegdrinken. Als er één kalf is, melkt hij soms eerst de koe half uit voor ze weer naar het kalf gaat. Bij andere koeien mag de koe juist eerst naar haar kalf voor ze de weidewagen ingaat, dat is erg koe afhankelijk. Sommige koeien laten hun melk niet schieten als ze nog niet bij hun kalf geweest zijn. Andersom zijn er ook koeien waar je de laatste liters melk niet meer uitkrijgt als ze al wel bij hun kalf geweest zijn.

Hij verwacht dat de kalveren ongeveer 12 tot 18 liter per dag drinken. Als boer heeft hij daar wel invloed op. Zo kan hij de koe meer uitmelken zodat er minder voor het kalf overblijft, of hij kan meerdere kalveren bij één koe zetten. Die 12 tot 18 liter is het dubbele tot driedubbele van wat op sommige andere plekken aangegeven wordt. Door al die extra melk groeien ze ook wel harder.

Pleegmoeder

Of kalfjes bij de eigen moeder mogen blijven of naar een pleegmoeder gaan hangt af van de moeder. Sommige koeien hebben nou eenmaal geen goede moedereigenschappen en binden niet goed aan het kalf. Daar kan de koe niks aan doen, er wordt in de fokkerij gewoon niet op geselecteerd. Een koe kan ook te sterk aan haar kalf hechten. Als ze agressief wordt als de boer te dicht in de buurt komt, gaat het kalf naar een pleegmoeder. Het moet immers wel veilig blijven. Ongeveer een kwart van de koeien is een goede pleegmoeder en accepteert vreemde kalveren.

Advies?

Moeten anderen ook overgaan op kalf-bij-koe? Mensen die geïnteresseerd zijn, zijn zeer welkom om te komen kijken en raad hij aan om voorzichtig te beginnen. Veel boeren zijn gewend aan het huidige systeem, wat een omschakeling ingewikkeld kan maken. Daarom steekt hij ook geen energie in collegaboeren proberen te overtuigen. Al geeft hij wel aan dat het zeker te doen is. Op Gravesteyn doen ze het immers al jaren. Hij koopt geen elektrolyten en de dierdagdosering is bij de kalveren al jaren nul, dus je kunt wel stellen dat het voor diergezondheid gewoon werkt.

Wil je een keer naar de koeien of kalfjes komen kijken? Adopteer een koe of wordt vrienden van de boerderij! Langskomen voor een kopje koffie of thee bij het rustpunt kan natuurlijk ook. Kijk voor meer informatie op Biologisch melkveebedrijf Gravesteyn.