Durk Oosterhof, OBIO, over kalveren bij de koe

Durk Oosterhof heeft een biodynamisch melkveebedrijf in Drachten, Friesland. Op deze boerderij leven zo’n 43 melkkoeien plus hun jongvee op op ruim 40 ha grasland. In de zomer krijgen de koeien op deze boerderij dag en nacht onbeperkt toegang tot de wei. De gemiddelde opbrengst is ongeveer 6000 liter melk per koe per jaar.

Sinds 2004 produceert Obio zuivel met een kalf bij de koe systeem, onder andere omdat dit is wat consumenten verwachten van een biologisch bedrijf. Alle kalveren mogen een tijdje bij hun moeder zogen. De kalveren die worden verkocht voor de productie van kalfsvlees of rundvlees, worden 4-5 weken bij hun moeder gehouden. De aanstaande vaarskalfjes zogen ongeveer 3 maanden.

Spenen

Het heeft lang geduurd, maar na jaren van geduld en toenemend begrip van de kuddedynamiek verloopt het proces van spenen nu soepel voor boer en dier.

Op Obio duurt het spenen 2-3 weken en altijd een paar kalfjes tegelijkertijd, zodat ze in een groepje bij elkaar blijven. Met 3 maanden kunnen ze al zelfstandig eten en hebben ze de melk niet meer nodig. Ze krijgen tijdelijk plastic neusflapjes die voor een groot deel voorkomen dat ze bij hun moeder gaan zuigen. Zo krijgen ze tijdens het speenproces wel maternale aandacht, zonder dat ze bij de moeder kunnen drinken.

Stalaanpassingen?

De aanpassingen in de stal om dit systeem te huisvesten waren volgens de boer niet duur of ingewikkeld. De belangrijkste verandering in de stal was het creëren van een “kalvercrèche”-hok voor kalveren op het voerpad (zie foto 2)
Een andere belangrijke verandering was het ‘kalverdicht’ maken van de afrasting rond het erf en langs de weg.

Worden ze wild?

Het kalf bij koe systeem zorgt voor veel ander werk: het kost minder tijd om de kalveren te verzorgen. En er is wat meer tijd vrij voor de kudde en wat meer tijd nodig voor het monitoren van de kudde dynamiek. Door de moeder toe te staan het kalf groot te brengen, werden de kalveren wel wat uitdagender in de kudde. In het begin waren er nog wel eens problemen met het verwilderen van kalveren.

Nu is daar meer aandacht voor en is het probleem grotendeels weg. Een van de dingen die helpen is om tijdens en na het spenen de kalveren bij te voeren met brokjes om een band op te bouwen. De laatste verandering die op de Obio-boerderij is gedaan tegen het verwildering, is het beperken van de vrijheid van een kalf gedurende 2-3 dagen door het aan een touw op de weide te leggen. De moeder mag zich vrij bewegen, maar het kalf is beperkt. Deze  handeling helpt bij het hanteerbaar maken van de kalveren.